Peidayesh | پیدایشروزهداری، تمرینی روحانی بوده که فراتر از عدم خوردن و آشامیدن است، فرصتی برای نزدیک شدن به خداست. این عمل، با وجود ریشه‌های مشترک، در میان شاخه‌های مختلف مسیحیت به شیوه‌های گوناگونی انجام می‌شود. از آداب و رسوم تاریخی کلیساهای ارتدوکس و کاتولیک گرفته تا رویکردهای متفاوت پروتستان‌ها، هر کدام بازتاب‌دهندهٔ تنوع غنی ایمان مسیحی هستند.
این مقاله از پیدایش با عنوان روزه‌داری در مسیحیت: نگاهی به دیدگاه‌های پروتستان، ارتدوکس و کاتولیک، به بررسی این عمل در سه شاخهٔ اصلی مسیحیت می‌پردازد تا درکی ساده و روشن از چرایی و چگونگی روزه‌داری در میان آنها به دست آورید.
چرا مسیحیان روزه می‌گیرند؟
پیش از پرداختن به روش‌های گوناگون روزه‌داری، بهتر است انگیزه‌های مشترک آن را بیان کنیم. کتاب مقدس دلایل متعددی را برای این عمل روحانی مطرح می‌کند:
- نزدیک‌تر شدن به خدا: بسیاری از مسیحیان روزه را راهی برای دور شدن از مسائل دنیوی و تمرکز بر امور روحانی می‌دانند. با روزه‌داری، در برابر خداوند فروتنی کرده و حس‌های روحانی خود را تقویت می‌کنند. این موضوع در مزمور ۳۵: ۱۳ نیز آمده است: «اما آنگاه که ایشان بیمار بودند، من پلاس در بر می‌کردم و جان خویش به روزه‌داری رنجور می‌ساختم.»
- توبه و فروتنی: در سراسر عهد عتیق و عهد جدید، روزه با توبه از گناهان و ابراز فروتنی در برابر خدا مرتبط است. برای نمونه، مردم نینوا پس از شنیدن هشدار یونس، با روزه توبه کردند. (یونس ۳: ۵).
- جستجوی اراده و یاری خدا: در زمان‌های حساس و نیازهای فوری، ایمانداران اغلب با روزه گرفتن همراه با دعا، اراده و کمک خداوند را طلب می‌کنند.
- مبارزه روحانی: روزه همچنین ابزاری برای تقویت ارادهٔ ایماندار در برابر شریر و وسوسه (گناه) است. عیسی مسیح فرمود که برخی قدرت‌های روحانی تنها با دعا و روزه از بین می‌روند (متی ۱۷: ۲۱).
در ادامه مطلب به بررسی روزه‌داری در مسیحیت: نگاهی به دیدگاه‌های پروتستان، ارتدوکس و کاتولیک خواهیم پرداخت:
روزه‌داری در کاتولیک
کلیسای کاتولیک دارای یک سنت دیرینه و مفصل از روزه‌داریست که عمیقاً در تاریخ و درک الهیاتی آن از توبه و قربانی ریشه دارد. به این صورت که:
آداب، رسوم و تکامل تاریخی
از لحاظ تاریخی، روزه‌داری کاتولیک بسیار سختگیرانه بود و اغلب شامل پرهیز کامل از غذا برای دوره‌های طولانی یا محدودیت‌های غذایی سخت می‌شد. با گذشت زمان، به ویژه پس از شورای دوم واتیکان (۱۹۶۵-۱۹۶۲)، قوانین سختگیرانه برای افراد عادی تسهیل شد، اما روح این عمل همچنان حفظ شده است.
درک این تغییرات و مقایسه آن با سایر سنت‌های مسیحی می‌تواند به شناخت بهتر راه و روش‌های متفاوت کمک کند. اگر علاقه دارید درباره شاخه‌های مختلف مسیحیت و تفاوت‌های آنها بیشتر بدانید، می‌توانید مقاله christian-denominations-which-right-for-you-fa را مطالعه نمایید.
روزه‌داری و پرهیز در کاتولیک
کاتولیک‌ها در روزهای مشخصی از خوردن و آشامیدن پرهیز می‌کنند:
- چهارشنبه خاکستر و جمعه نیک: این دو روز، روزهای اجباری روزه و پرهیز از خوردن گوشت هستند. روزه به معنای مصرف تنها یک وعده غذایی کامل به همراه دو وعده کوچک‌تر بوده که مجموع آنها از وعده اصلی کمتر است.
- ایام روزه بزرگ (لنت): گرچه روزه در تمام این ایام اجباری نیست اما از کاتولیک‌ها خواسته می‌شود که در تمامی جمعه‌های آن از خوردن گوشت پرهیز کنند.
- سایر ایام: در گذشته، روزهای دیگری نیز برای روزه‌داری وجود داشت اما امروزه عملی اختیاری محسوب می‌شود.
هدف از روزه:
در کلیسای کاتولیک، روزه‌داری عملی برای توبه از گناهان و شریک شدن در رنج‌های عیسی مسیح است. همچنین، این عمل به عنوان ابزاری برای انضباط روحانی و کنترل امیال نفسانی شناخته می‌شود.
روزه‌داری در ارتدوکس شرقی
یکی از سخت‌ترین و گسترده‌ترین سنت‌های روزه‌داری در مسیحیت متعلق به مسیحیان ارتدوکس شرقی است که عمیقاً با زندگی روحانی و تقویم عبادی آنها درآمیخته است.
دوره‌های طولانی روزه‌داری
مسیحیان ارتدوکس در طول سال تعداد قابل توجهی از روزها را روزه می‌گیرند که این میزان بسیار بیشتر از سایر فرقه‌های مسیحیت است.
- روزه بزرگ (لنت): طولانی‌ترین و مهم‌ترین دوره روزه، چهل روز پیش از عید پاک است. در این دوره، معمولاً از خوردن گوشت، لبنیات، تخم‌مرغ، ماهی، روغن زیتون و شراب پرهیز می‌شود.
- روزه رسولان: پس از عید پنتیکاست آغاز شده و طول آن هر سال متفاوت است.
- روزه معراج مریم (دومیسیون): روزهای به مدت دو هفته در ماه اوت است.
- روزه میلاد (ظهور): روزهای به مدت چهل روز پیش از کریسمس است.
- روزه‌های هفتگی: بیشتر مسیحیان ارتدوکس روزهای چهارشنبه (به یاد خیانت به مسیح) و جمعه‌ها (به یاد مصلوب شدن او) را روزه می‌گیرند.
ارتدوکس‌ها روزه را مبارزه‌ای ریاضتی (آسکسیس) می‌دانند که به آنها کمک می‌کند تا در برابر امیال خود مقاومت کرده و به دنبال پاک‌سازی روحانی باشند. آنها این عمل را نه به عنوان یک تنبیه، بلکه تلاشی شادمانه برای دریافت روح‌القدس و رشد در مسیر “خداگونه شدن” می‌پذیرند.
روزه‌داری در پروتستان: رویکردهای متنوع و فردی
برخلاف کلیساهای کاتولیک و ارتدوکس، پروتستانتیسم یک سیستم یکپارچه برای روزه‌داری ندارد. روش‌های روزه گرفتن در میان پروتستان‌ها بسیار متنوع است و از فرقه‌هایی که به ندرت روزه جمعی را توصیه می‌کنند تا آنهایی که به طور منظم پیروان خود را به روزه‌داری تشویق می‌نمایند، متفاوت است.
تأکید بر وجدان فردی
پروتستان‌ها با تأکید بر اصل «تنها کتاب مقدس» و رابطهٔ مستقیم فرد با خدا، روزه‌داری را نه به عنوان یک الزام کلیسایی، بلکه یک تمرین شخصی و داوطلبانه می‌دانند.
روش‌های روزه‌داری در میان پروتستان‌ها
در میان پروتستان‌ها، روزه‌داری به صورت یکپارچه و یکسان انجام نمی‌شود. رویکردها بسته به شاخه‌های مختلف، متفاوت است:
- در برخی از فرقه‌ها (مثل باپتیست‌ها): روزه یک عمل کاملاً شخصی است. هر فرد به انتخاب خود و هر زمان که لازم بداند، روزه می‌گیرد. با این حال، ممکن است در شرایط خاص مثل درخواست برای بیداری روحانی یا در زمان بحران‌ها، روزهٔ دسته‌جمعی توصیه شود. تقویم یا زمان‌بندی مشخصی برای آن وجود ندارد.
- در کلیساهای پنتیکاستی: روزه‌داری عملی بسیار مهم و جدی است. آن را ابزاری قوی برای رشد روحانی، تقویت دعا و دریافت قدرت الهی می‌دانند. در این کلیساها به اهمیت روزه برای غلبه بر مشکلات روحانی بسیار تأکید می‌شود.
در مجموع، هدف پروتستان‌ها از روزه، ریشه در کتاب مقدس دارد. آنها از طریق روزه می‌خواهند خود را در برابر خدا فروتن سازند، راهنمایی او را بجویند، دعاهایشان را جدی‌تر کرده و بر موانع روحانی پیروز شوند. برخلاف کاتولیک‌ها که بر توبه تأکید دارند یا ارتدوکس‌ها که آن را یک ریاضت می‌دانند، پروتستان‌ها با روزه به دنبال نزدیک شدن به خدا از طریق انکار هدفمند خود هستند.
حقیقت وحدت‌بخش: عیسی مسیح، تنها نجات ما
با وجود تفاوت در شیوه‌های روزه‌داری، یک حقیقت بنیادین همه مسیحیان را به هم پیوند می‌دهد: نجات فقط در عیسی مسیح است. روزه و دیگر اعمال روحانی هرگز وسیله‌ای برای کسب نجات نیستند، بلکه پاسخی عاشقانه و مطیعانه به خدای مهربانی هستند که پیشاپیش نجات را از طریق پسرش به ما عطا کرده است.
تنوع روش‌ها، یک هدف مشترک
در سنت‌های پروتستان، ارتدوکس و کاتولیک، روزه‌داری اشکال گوناگونی دارد. این تنوع نشان می‌دهد که هر جامعه مسیحی، به شیوه خاص خود، در پی ستایش خدا و نزدیک‌تر شدن به اوست. برخی بر سنت‌های قدیمی و ساختارمند تکیه می‌کنند و برخی دیگر شیوه‌های شخصی و ساده‌تر را برمی‌گزینند.
اما در نهایت، همه این راه‌ها به یک مقصد واحد ختم می‌شوند: نزدیکی بیشتر به خداوند. درک این تفاوت‌ها به ما کمک می‌کند تا غنای ایمان مسیحی را بهتر ببینیم. با وجود روش‌های گوناگون، هدف همگی یکی است: نزدیک‌تر شدن به عیسی مسیح، تنها منبع نجات ما.
پرسش‌های متداول
نزدیک‌تر شدن به خدا و تقویت رابطه روحانی با او.
در کلیسای ارتدوکس شرقی.
زیرا آنها بر رابطه مستقیم فرد با خدا و اختیاری بودن این عمل تأکید دارند.
ارسال نظر